Jak dziecko radzi sobie z rozwodem?

Współcześnie twierdzi się, że przystosowanie dziecka po rozwodzie rodziców zależy głów-nie od siły konfliktu między rodzicami. Im mniej konfliktów między rodzicami, im niższa niż siła i intensywność, tym powrót dziecka do równowagi będzie szybszy i pełniejszy. Relacje z gabinetów pomocy dzieciom mówią, że konflikt, który doprowadził do rozwodu i trwa po jego zakończeniu, często jest odpowiedzialny za zaburzenia osobowości u dzieci. Z drugiej zaś strony do psychoterapii nie trafiają dzieci, których rodzice potrafili zgodnie ustalić warunki jego wychowania i utrzymania po rozwodzie. Co jeszcze może wpływać na radzenie sobie z rozwodem przez dziecko?

  • Dostęp do obojga rodziców, a zwłaszcza cieszenie się dalszym (po rozwodzie) zainteresowaniem ojca.
  • Umiejętność czerpania wsparcia z kontaktów z rówieśnikami.
  • Wyłączenie dziecka z rozwiązywania problemów matki.
  • Gotowość rodziców do skupienia się na potrzebach dziecka po rozwodzie.

Poradzenie sobie ze wszystkimi skutkami rozwodu zwykle przebiega etapami:

  1. Na początku dziecko uświadamia sobie, że jego rodzice nie są już razem–ich małżeństwo rozpada się. Przyjmuje do wiadomości ten fakt i próbuje zrozumieć jego przyczyny. Ma kłopot ze zrozumieniem dziwnych zachowań rodziców np. wyprowadzki jednego z nich. Brak informacji o tym, co się dzieje (rozmowy z dzieckiem), sprzyja obwinianiu się lub fantazjowaniu o szczęśliwej rodzinie.
  2. Następna faza to powrót do codzienności, próba oderwania się od konfliktu między rodzicami. Dziecko próbuje żyć tak jak dawniej, złapać psychiczny dystans wobec konfliktu rodziców. Wszelkie grupowe zajęcia pozaszkolne (chór, sport, harcerstwo, turystyka), oparcie w grupie rówieśniczej są wskazanymi sposobami psychicznego dystansowania się wobec emocji związanych z rozstaniem rodziców.
  3. Trzecim etapem jest konfrontacja z podstawową stratą, jaką jest odejście jednego z rodziców. Dziecko intensywnie przeżywa na tym etapie inne straty –dotychczasowego bezpieczeństwa materialnego, wsparcia obojga rodziców, utratę prestiżu i statusu. Z powodu zmiany miejsca zamieszkania traci grono rówieśników, szkołę, zajęcia pozaszkolne. Pomocą w niwelowaniu tych strat jest utrzymanie więzi z obojgiem rodziców.
  4. Kolejnym etapem jest uporanie się z gniewem na rodzica, który jest uznawany za winnego rozwodu oraz poradzenie sobie z własnym poczuciem winy za rozpad małżeństwa rodziców. Zagrożeniem na tym etapie jest oddalanie się dziecka od rodzica, do którego odczuwa szczególną złość. Ta bariera bywa trudna do pokonania.
  5. Piąty etap to pogodzenie się z trwałością i nieodwracalnością rozwodu. Choć nawet na tym etapie dziecko nie przestaje czasem marzyć o pogodzeniu się rodziców.
  6. Szósty etap to gotowość do wchodzenia w związki z innymi. Dziecko określa swoje relacje wobec rodziców, a także ich nowych rodzin. Nabiera wiary i zaufania we własne kompetencje w utrzymywaniu relacji z innymi ludźmi.

źródło: Fundacja Partners Polska