Czym jest alienacja?

Alienacja (łac. alienatio – wyobcowanie), jest to stan psychiczny człowieka, który przejawia się poprzez proces stronienia i izolowania się od innych ludzi oraz przedmiotów przez daną jednostkę. Alienacja objawia się oderwaniem człowieka od społeczeństwa, środowiska i jego własnych uczuć, w konsekwencji doprowadzając do psychicznej dezintegracji danej osoby z uwagi na zaburzone relacje ze światem zewnętrznym i wewnętrznym. Na skutek alienacji człowiek ulega negacji własnej natury, czego wynikiem jest dehumanizacja.

Przyczyny alienacji

Zjawisko alienacji wynika z istota życia społecznego, życia, które poprzez grupowy charakter środowiska w jakim egzystuje dana jednostka wypiera jego indywidualne interesy na rzecz dobra całej zbiorowości. Sprzeczność poglądów i oczekiwań każdego z osobna przekłada się na niekorzystne emocje jakimi kierują się ludzie w swoim postępowaniu, oszukując się, zdradzając i niszcząc.

W efekcie życia społecznego człowiek przestaje żyć dla siebie samego, lecz określa siebie poprzez opinie innych ludzi na jego temat. Postawy i zachowania podyktowane są presją oceniającego go środowiska.

Wyobcowanie powstaje z uwagi na fakt, że dana jednostka przedkłada własne życie na rzecz dobra ogółu, co powoduje, że staje się elementem niedostrzegalnym w całej masie jemu podobnych. Dochodzi u człowieka do depersonalizacji i poczucia osamotnienia.

Alienacja warunkująca wewnętrzne blokady, zahamowania i destrukcyjne zachowania bardzo często jest potęgowana przez kulturowe tabu oparte na młodości, radości, szczęściu, przyjemnościach i konsumpcyjnym stylu życia.

Skutki alienacji

Następstwami alienacji, często prowadzącymi do przeciążenia psychicznego, są: degradacja, nieumiejętność odczuwania radości, bezsilność, poczucie braku samorealizacji, rutyna, osamotnienie, kłopoty w adaptacji, uległość, frustracja czy też zaburzenia o charakterze nerwicowym, jak różnego rodzaju bezustanne lęki czy fobie.

Nierzadkim objawem, będącym efektem długotrwałego wyobcowania, jest obłęd, mogący – przy odpowiednim nasileniu skrajnych emocji – prowadzić do różnego rodzaju zaburzeń schizofrenicznych.

Pojęcie alienacji może odnosić się do dziedzin takich jak: ekonomia, polityka, kultura, edukacja, religia, życie rodzinne, sztuka czy konsumpcja.

 

grafika: pixabay